Yeni Başlayanlar İçin Para...

Yeni mezun olmuşsun. Birkaç haftadır, birkaç aydır, belki birkaç yıldır bir yerde çalışıyorsun. “Artık para kazanıyorum” demek kulağa güzel geliyor. Banka hesabında düzenli bir para girişi var. Aileden ilk kez bağımsız hissediyorsun. Ve işte tam bu noktada, çok kritik bir yol ayrımına geliyorsun.

Kazanmak, harcamak ve yönetmek…Her yerde bunu görüyorum, ben zaten dikkat ediyorum falan diyebilirsin ama bu yazı sana muhakkak yardım edecek zira her para kararı hayatta çok farklı sonuçlara götürüyor.

 “Şimdilik az kazanıyorum, sonra birikim yaparım”

İşe başlayanın ilk yanılgısı şu: “Daha yolun başındayım, zaten kazandığım çok değil… Şu anda birikim yapamam, biraz rahat edeyim.”

Bu cümleye inanırsan, 5 yıl sonra da benzerini kuracaksın. “Kiralar çok arttı”, “Zaten maaş yetmiyor”, hele bir de evlilik çocuk falan olduğunda “Bu dönem asla birikim yapamam…”

Hayat, birikim yapmamak için sana her zaman bahane sunar.

Her ay para eline geçer geçmez %10’unu peşin olarak birikime ayırırsan ve kalan ile hayatını düzenlersen bu bir alışkanlığa dönüşüyor ve sen hayatın boyunca para sıkıntısı çekmeyeceğin bir davranış geliştirmiş oluyorsun. Lütfen düşün 10.000₺ ile yapabildiğin ama 9.000₺ ile yapamadığın ne var?

Senin için “küçük” olan o 100 liralık kahve, o 250 liralık kargo bedava olsun diye alınmış “lazım olur” ürünü, o 500 liralık ısmarlama...Haftada birkaç kez tekrarlandığında, yılda binlerce lira eder.

Birikim, büyük paralar geldiğinde başlamıyor. Küçük paraları anlamlı kullanmaya başladığında başlıyor.

“Finansal hedefim var” diyenlerin çoğunun aslında sadece hayali var. Gerçek hedef şu 3 maddeyi içerir:

1. Net bir rakam (örneğin: 1 yılda 100.000₺ biriktirmek)

2. Zaman planı (ayda 2.100₺ kenara koymak)

3. Sabırla tekrar (alışkanlığı otomatik hale getirmek)

Bu kadar netleştirdiğinde, paranın peşinden koşmazsın. Çünkü artık para senin için çalışmaya başlamıştır.

Yatırımın ilk tanımı riskleri öğrenmektir.

– Hisse senedi nedir?

– Borsa neden düşer, neden yükselir?

– Faiz, enflasyon, fon, döviz… Ne neye bağlıdır?

Bunları YouTube’da 15 dakikalık videolarla, ücretsiz finansal okuryazarlık kaynaklarıyla, mobil uygulamalardaki demo hesaplarla öğrenebilirsin.

Bugün işe gidiş gelişte 40 dakika podcast dinleyerek, haftalık harcama takibi tutarak, cep telefonuna alışveriş sınırı koyarak ve 100₺ ile fon alarak... Seninle aynı maaşı alan bir diğer arkadaşından 2 yıl sonra çok daha farklı bir noktaya gelirsin.

Ve bu fark, maaşınla değil, kafanın içindekilerle oluşur.

Kimse sana “bir gün” büyük para verecek değil. Ama sen bugün küçük ama akıllı adımlarla başlayabilirsen, o büyük parayı bir gün kendin yaratabilirsin.

Şansını bekleme. Planını yap.